"Geen echt passende school, onderwijsaanpak en ondersteuning voor mijn zoon of dochter met aangeboren hersenletsel …. "
is de gefrustreerde, teleurgestelde zucht om hulp op maat van veel ouders. Lees de tweede blog van Hans van Balkom over de ontwikkeling van KLIN©, een programma dat bruggen bouwt vanuit de communicatiemogelijkheden van het kind naar de doelen en leerlijnen in het regulier en passend onderwijs. Een aanpak met een werkwijze die bestaat uit aanpasbaar gereedschap en geen in beton gegoten standaardmethode met voorgevormde aanpassingsmodules.
The Bridge School
Ook Neil en Pegi Young liepen vast in hun queeste naar de best passende school en ondersteuning voor hun zoontje Ben met aangeboren hersenletsel (Cerebrale Parese, CP).“Everybody Knows This is Nowhere”: treffender kan Neil Young het niet bezingen, lijkt me. Maar hij zingt zijn frustratie moed in en met veel steun van vrienden uit de popmuziek en de lokale politiek richtten Neil en Pegi Young in 1987 ‘The Bridge School’ op in Hillsborough, nabij San Francisco. Een school voor hun zoontje Ben en mede-lotgenootjes met communicatief meervoudige beperkingen. Voor alle kinderen en ouders geldt een enorme behoefte aan communicatieondersteuning. De Bridge School werd en is nog steeds een klinkend succes. Elk jaar geeft Neil Young met z’n vrienden een benefietconcert. Dit geeft moed en vormde sindsdien voor mij een uitdagend voorbeeld. Ik gun het vooral de vele ouders en hun kinderen die op hun ideaal in wanhoop dreigen vast te lopen.
Recht op communicatie
Inmiddels heb ik Neil Young gesproken en de school in Hillsborough bezocht, omdat ik hoop op een Nederlandse variant van de Bridge school. Niet zozeer als directe fysieke kopie van de school in San Francisco, maar als een leer- en ontwikkelprogramma dat met behulp van Ondersteunde Communicatie (OC) op maat kan worden aangepast en ingepast op de mogelijkheden van elk kind. Wat mij voor ogen staat is een aanpak, een werkwijze met aanpasbaar gereedschap en geen in beton gegoten standaard methode met voorgevormde aanpassingsmodules. Dat werkt niet, omdat de kinderen onderling sterk verschillen in aard, ernst en prognose van de meervoudige beperkingen. Het niet- of nauwelijks kunnen spreken is vaak de meest dreigende klif. Niet de standaardaanpassing van leerdoelen en –methoden, maar het gaandeweg aanpassen van een ontwikkel- en leerpad vanuit het leer- en ontwikkelingsperspectief van het kind en zijn ouders. Een traject met voldoende overzicht om tot regelmatige bijstelling van inzichten en oplossingen te komen.
Brug naar ontwikkeling
Een programma dat je in staat stelt om vanuit de individuele mogelijkheden van het kind een op maat passend pad en bruggetjes te bouwen vanuit de mogelijkheden van het kind naar de kerndoelen en leerlijnen in het regulier en passend onderwijs. In die aanpak past het voegen van goede praktijk en materialen uit bestaande methoden, technieken en materialen. Een trajectplan waar ‘communiceren en leren op eigen wijze’ een vereiste is. Een ideaal? Nee, een principieel recht! Het recht op toegankelijke communicatie. Zonder toegang geen ingang. En het kan, het is haalbaar en het werkt … zoals we zagen bij Neil Young. Ook al praat en beweeg je niet, is het waarnemen en begrijpen niet altijd optimaal, de drang om te communiceren en te leren is er altijd. Van belang is het hoe en het materiaal, het gereedschap om de paden te banen en de bruggetjes volgens een vooropgezet plan naar haalbare doelen aan te leggen. De getekende lijnen van de ‘The Bridge-School’ vormden de contouren voor een uitdagend, eigentijds perspectief als Nederlandse variant die door Stichting Milo is doorontwikkeld in de huidige toepasbare vorm … het KLIN© programma van Stichting Milo.
Leeromgeving
Met behulp van KLIN© vind of creëer je een toegankelijke, op het kind toegesneden communicatie en ontwikkel-/leeromgeving. Het sluit aan bij Sander Dekker’s idee om op eigen wijze een passende ontwikkel- en onderwijsvoorziening op te kunnen zetten, uitgaande van een goed uitgewerkt, op haalbaarheid en effectiviteit onderzocht plan. Een wenkend perspectief voor ouders met communicatief meervoudig bepekte kinderen. Verschillende kranten en nieuwsbulletins besteedden er onlangs weer aandacht aan. Er komen meer gebundelde initiatieven waarbij ouders samen met welwillende reguliere basisscholen aangepaste klassen opzetten, bedoeld voor hun kind met ernstig meervoudige beperkingen. Fantastisch! Mooi en meer dan het ondersteunen waard!
Gelukkig gebeurt dat met de stuwende kracht en steun van de BOSK[1], de organisatie van en voor mensen met een lichamelijke handicap en de NSGK, de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind met het ‘Samen naar School’ initiatief[2]. Maar … vaak blijft de nadruk hangen op zorg, verzorging en dagbesteding en minder op het realiseren van een voor ieder kind op maat toegesneden aanpak voor beleving- en ervaringsgericht, ontwikkelend leren. Een aanpak die qua toegang afhankelijk is van communicatie ondersteunende voorzieningen en hulpmiddelen.
Ieder kind een eigen brug
Zo maar meelopen in het regulier onderwijs gaat niet werken. Dat leerden we al eerder. Elk kind een brug. Robuust genoeg om de communicatie te ondersteunen zodat de weg naar persoonlijk en aangepast onderwijs blijvend toegankelijk wordt. Die communicatie ondersteuning is ook de kracht achter het architectonische ontwerp voor ‘The Bridge School’ dat Neil en Pegi Young voor ogen stond: een flexibel, voor elk kind aanpasbaar bouwmodel; nu al bijna 30 jaar een ‘Golden Gate’ succes[3].
In Nederland is er nog te vaak sprake van ongeloof, vooroordelen en weerstand zoals onder- en overschatting van de kinderen en de onterechte opvatting dat ondersteunende communicatie hulpmiddelen de spraak- en taalontwikkeling en het leren lezen zouden belemmeren. Onderzoek heeft echter al meerdere malen het tegendeel bewezen[4] [5].
De ervaringskennis, de gedrevenheid, en het vertrouwen van ouders in het ontwikkelingspotentieel van hun kind is bewonderenswaardig. Dát geloof en díe doorzettingskracht bekrachtigen het recht van elk kind op een toegankelijke brug naar ontwikkeling en leren.
“…. Just another line in the field of time
It may take a lot of time … ”
(uit ‘After the Goldrush’ en ‘Bridge Lyrics’ van Neil Young).
[1]https://www.bosk.nl/bosk/dossiers/onderwijs/passend-onderwijs/
[2] https://www.nsgk.nl/wat-doet-nsgk/projecten/project/?proj=165
[3] https://www.bridgeschool.org
[4] Hunt-Berg, M. (2005). The Bridge School: Educational Inclusion Outcomes over 15 Years. Augmentative and Alternative Communication (AAC), 21(2), 116-131.
[5] Van der Schuit, M., Segers, E., Van Balkom, H., Stoep. J. & Verhoeven, L. (2010). Immersive Communication Intervention for Speaking and Non-speaking Children with Intellectual Disabilities. Augmentative and Alternative Communication (AAC), 26(3), 203-220.
Gerelateerde Berichten
Ankers helpen kinderen om te communiceren
